Sprężarkownia – wymagania

Gdzie stoją sprężarki? Tam, gdzie stoją kompresory, czyli w sprężarkowni :). Sprężarkownia – wymagania, to zbiór porad dotyczących eksploatacji zgodnie z przepisami i zaleceniami producenta kompresora.

Sprężarkownia to pomieszczenie, w którym eksploatowane są sprężarki, ale dodatkowo są w niej urządzenia do uzdatniania sprężonego powietrza i bardzo często jeszcze zbiornik buforowy.
Pomieszczenie sprężarkowni nazywane jest jeszcze kompresorownią i bardzo rzadko maszynownią lub siłownią.

Jakie znamy sprężarkownie?

Istnieją trzy typy sprężarkowni:

• sprężarkownia w wydzielonym pomieszczeniu (głównie w przemysłowych zakładach produkcyjnych)
• sprężarkownia kontenerowa (mobilna i gotowa do szybkiego podłączenia do podstawowej instalacji sprężonego powietrza)
• wydzielony, zadaszony, ogrodzony obszar poza budynkiem produkcyjnym, ale niestety gwarantuje ona utrudnioną eksploatację z powodu zapylenia i niskich temperatur zimą.

Na potrzeby artykułu zajmę się sprężarkownią w wydzielonym pomieszczeniu.

Sprężarkownia przepisy historyczne

W dniu 13 kwietnia 1951 r. Ministrowie Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego oraz Zdrowia wydali wspólne rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa pracy przy sprężarkach.

W punkcie I określono wymogi dotyczące pomieszczenia sprężarek powietrznych.
Jest mowa w nim o wymogu fundamentowania, prawidłowego oświetlenia, albo czystości pomieszczenia sprężarkowni. Dodatkowo występują ustępy nt. wysokości pomieszczenia, wolnego miejsca pomiędzy sprężarkami i dopuszczalnej temperaturze wewnętrznej pomieszczeń sprężarek.

W treści można też znaleźć informację nt. serwisowania sprężarek, konstrukcji czerpni powietrza i posadowienia zbiorników buforowych.

W dniu 13 grudnia 2012 ogłoszone zostało nowe rozporządzenie, tym razem Ministra Gospodarki, który uchyla rozporządzenie z 1951 roku.

Od tego momentu nie ma tak szczegółowego jednego przepisu dotyczącego pomieszczenia sprężarkowni.

Sprężarkownia – wymagania, aktualne przepisy

Analizując obowiązujące aktualnie przepisy, można zauważyć, że istnieje kilka przepisów z różnych dziedzin odnoszących się do pomieszczeń, ale brak jest takich wymagań ściśle dedykowanych dla pomieszczeń sprężarkowni.

Podstawowym przepisem jest na pewno Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. Rozporządzenie dotyczy warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Sprężarkownię można zakwalifikować jako pomieszczenie techniczne w budynku, gdyż jest to pomieszczenie, w którym znajdują się urządzenia techniczne służące do obsługi budynku.

Z punktu widzenia przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, kompresorownię można traktować zgodnie z § 4 punkt 2 jako pomieszczenie czasowej pracy (bo łączny czas przebywania pracownika w ciągu doby trwa od 2 do 4 godzin).

Z kolei § 5. 1. ustęp 1 może zaliczyć pomieszczenie sprężarek do grupy pomieszczeń nieprzeznaczonych na pobyt ludzi, gdy łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niż 2 godziny w ciągu doby, a wykonywane czynności mają charakter dorywczy, bądź ta praca polega na krótkotrwałym przebywaniu związanym z dozorem oraz konserwacją maszyn i urządzeń lub utrzymaniem czystości i porządku.

Dochodzą jeszcze przepisy dotyczące zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa, natężenia dopuszczalnego hałasu i ochrony przed hałasem, normy określające czystość powietrza, jaka powinna być zachowana w pomieszczeniach technicznych oraz warunków ogólnych dla pomieszczeń technicznych.

Sprężarkownia – wymagania producenta sprężarek

Oprócz wymogów określonych w przepisach prawa dotyczących pomieszczeń istnieją jeszcze wymogi określane przez producentów urządzeń w DTR (dokumentacja techniczno ruchowa).

Biorą one pod uwagę warunki bezpiecznej eksploatacji kompresorów i aspekty związane z ich serwisowaniem.

Można podzielić je na trzy grupy:

• Wymogi dotyczące podłoża, wolnego miejsca i kubatury pomieszczenia sprężarkowni
• Wymogi dotyczące temperatury eksploatacji kompresora
• Wymogi dotyczące wentylacji sprężarkowni

Pomieszczenie

Podłoże musi posiadać odpowiednią nośność i być poziome.
Wolna przestrzeń wkoło sprężarki musi zapewniać możliwość pełnego otwarcia paneli bocznych i dostępu do elementów kompresora. Z reguły jest to 1-1,5 m z każdej strony i 1,5 m nad sprężarką.
Zalecana kubatura minimalna sprężarkowni dla kompresora o mocy 30-45 kW wynosi 25 m³.

Temperatura w sprężarkowni

Dopuszczalna temperatura otoczenia z reguły jest w zakresie 1-40 lub 45ºC. Gdyby temperatura zimą spadała poniżej 1ºC to należy przewidzieć ogrzewanie pomieszczenia np. poprzez odzysk ciepła odpadowego i skierowanie go do sprężarkowni (jeżeli kompresor wyposażony jest w wyrzutnię).

Wentylacja sprężarkowni

Aby możliwe było odprowadzanie ciepła powstającego podczas pracy, sprężarkownia musi mieć odpowiednie wymiary i być wyposażona w dobre wentylatory.

Otwory wlotowe i wylotowe powietrza powinny mieć minimalną powierzchnię 0,55 m².

Otwór powietrza zasilającego powinien znajdować się jak najniżej, a otwór powietrza zużytego powinien znajdować się jak najwyżej.

Otwory wentylacje należy wyposażyć w siatki, by zapobiec dostawaniu się zanieczyszczeń do sprężarkowni.

Przy wykonaniu instalacji wentylacyjnej należy zasadniczo kierować się wymaganą ilością powietrza chłodzącego określoną w danych technicznych sprężarki powietrza.

W przypadku niekorzystnych warunków miejscowych należy zainstalować kanały powietrzne, przy czym prędkość strumienia powietrza chłodzącego nie powinna przekraczać 5 m/s. Zalecany minimalny przekrój kanału dla sprężarek o mocy 30-45 kW wynosi ok. 0,55 m².

Pomieszczenie do eksploatacji sprężarki

Wprawdzie wymogów jest sporo, ale mają one na celu bezpieczną eksploatację kompresorów, w warunkach przewidzianych przez producenta. Dzięki temu sprężarka odwdzięczy się trwałością i pewną, stabilną produkcją sprężonego powietrza. W końcowym efekcie Twoje przedsiębiorstwo będzie konkurencyjne na rynku.

Jeżeli chcesz porozmawiać o szczegółowych wymogach dotyczących sprężarkowni dostosowanej do kupowanej sprężarki to zadzwoń do mnie, albo skontaktuj się mailowo, a na pewno doradzę Ci.