Klasa czystości sprężonego powietrza

admin | Zaktualizowany: Instalacje Uzdatnianie sprężonego powietrza

ISO 8573-1:2010

Co się dzieje, gdy klasa czystości sprężonego powietrza nie odpowiada aplikacji? Widziałeś taką informację: „Główny Inspektor Farmaceutyczny poinformował o wstrzymaniu w obrocie na terenie całego kraju serii leku XYZ”. ?

Może być jeszcze wyjaśnienie dlaczego: „Powodem wydanej decyzji jest wada jakościowa: zagrożenie zanieczyszczenia mikrobiologicznego substancji czynnej, użytej do wytworzenia produktu leczniczego”.

Na pewno odpowiednia komisja bada przyczyny w zakładzie produkcyjnym co spowodowało tą wadę jakościową.

Albo oddajesz samochód do lakiernika, szczęśliwy chcesz już go odebrać, a tu skórka pomarańczy na polakierowanej powierzchni. Niezależnie od tego, czy jest to lakierowanie na mokro, czy proszkowe, skaza może być podobna.

A gdy jesteś mechanikiem i naprawiasz maszynę sterowaną pneumatycznie, to widzisz we wnętrzu rdzę albo porysowane gładzie cylindra siłownika i uszkodzony uszczelniacz.

Możesz jeszcze widzieć pleśń na artykule spożywczym, a nawet jak jej nie widzisz, to możesz dostać rozstroju żołądka po jego zjedzeniu.

Za te wszystkie sytuacje może być odpowiedzialne sprężone powietrze, które nie było wystarczająco czyste do aplikacji, w którym go użyto.

Zanieczyszczenie sprężonego powietrza

Zanieczyszczenia w sprężonym powietrzu można zaliczyć do dwóch kategorii:

  • zassane z otaczającego powietrza (pyły, zarodniki roślin, opary olejów, para wodna)
  • stworzone przez sprężarkę i instalację sprężonego powietrza (olej, rdza, drobiny materiału, z którego wykonana jest sprężarka).

Niezależnie od tego, skąd pochodzi zanieczyszczenie, to sprężone powietrze powinno być uzdatnione do klasy czystości odpowiadającej zastosowaniu.

Norma ISO 8573-1:2010

Istnieje międzynarodowa norma ISO 8573-1:2010, w której określono klasy czystości sprężonego powietrza w odniesieniu do cząstek stałych, wody i oleju, niezależnie od miejsca pomiaru.

W normie ISO 8573 określone są również w następnych częściach metody badań:

  • ISO 8573-2: Metody badań zawartości aerozolu olejowego
  • ISO 8573-3: Metody badań do pomiaru wilgotności
  • ISO 8573-4: Metody badań zawartości cząstek stałych
  • ISO 8573-5: Metody badań zawartości oparów oleju i rozpuszczalników organicznych
  • ISO 8573-6: Metody badań zawartości zanieczyszczeń gazowych
  • ISO 8573-7: Metoda badania zawartości żywych zanieczyszczeń mikrobiologicznych
  • ISO 8573-8: Metody badań zawartości cząstek stałych na podstawie stężenia masowego
  • ISO 8573-9: Metody badań zawartości wody w stanie ciekłym

Pomiary przeprowadza się w warunkach referencyjnych:

  • temperatura powietrza 20 °C
  • ciśnienie absolutne powietrza 100 kPa = [1 bar ](a)
  • względna prężność pary wodnej 0

Klasa czystości sprężonego powietrza

Klasy czystości w zależności od zawartości cząstek stałych, wody i oleju są określone w tabeli.

klasy jakości powietrza

W przypadku stwierdzenia, że występują cząstki stałe o wielkości większej niż 5 µm, wówczas klasyfikacji 1 do 5 nie można zastosować.

Czystość sprężonego powietrza w punkcie pomiaru podawana jest wg. formuły ISO 8573-1:2010 [A:B:C], gdzie A to klasa czystości dla cząstek stałych, B to klasa czystości dla wilgotności i wody w stanie ciekłym i C to klasa czystości dla zawartości oleju.

Wymagana klasa czystości sprężonego powietrza w zastosowaniu

  • Powietrze bezklasowe – odmuchiwanie, pompowanie ogumienia, warsztatowe bez wymagań
  • 4:4-5:3 – piaskowanie i lakierowanie bez wymagań, narzędzia pneumatyczne
  • 1:4-5:2 – malowanie natryskowe, malowanie proszkowe, pakowanie
  • 1:4-5:1 – przemysł spożywczy i napojowy
  • 4:2-3:3 – sterowanie pneumatyczne
  • 2:2:1 lub 2:1:1 – przemysł spożywczy i napojowy, farmaceutyczny, laboratoria chemiczne

To są ogólne wytyczne nt. jakości sprężonego powietrza, ale decyzję o stosowanej czystości powietrza należy podjąć dopiero po zapoznaniu się z zaleceniami producentów maszyn i urządzeń zasilanych pneumatycznie.

Podstawowy powód takiego podejścia to ekonomika wykorzystania sprężonego powietrza.

Im lepsza klasa sprężonego powietrza, tym wyższe koszty jego wytworzenia. Dlatego warto rozważyć lokalne uzdatnianie sprężonego powietrza zamiast centralnego uzdatnienia w sprężarkowni.

Jak osiągnąć odpowiednią czystość sprężonego powietrza?

W celu osiągnięcia odpowiedniej klasy czystości powietrza stosuje się urządzenia do uzdatniania sprężonego powietrza montowane w instalacji pneumatycznej.

Wśród nich są:

Do usuwania wytrąconego kondensatu stosuje się spusty / dreny kondensatu. Kondensat zawierający olej należy jeszcze rozdzielić na frakcję olejową i wodną w separatorze oleju z wody, nim podda się go utylizacji.

Dobór urządzeń uzdatniania sprężonego powietrza

Każde z urządzeń charakteryzuje się parametrami roboczymi w celu osiągnięcia odpowiedniej skuteczności działania. Może to być wydatek, ciśnienie robocze, dostosowanie do temperatury otoczenia lub temperatury sprężonego powietrza.

W zależności od parametrów eksploatacyjnych istnieją odpowiednie współczynniki korekcyjne.

Gdybyś musiał dobrać jeden z wymienionych uzdatniaczy sprężonego powietrza i potrzebna byłaby Ci pomoc, to śmiało napisz maila lub zadzwoń do mnie.

Pamiętaj, że nieprawidłowy dobór skutkować będzie gorszą czystością sprężonego powietrza i w konsekwencji awariami odbiorników pneumatycznych lub gorszą jakością produktów finalnych. Aż do utylizacji / brakowania / złomowania całej partii produkcyjnej. Nie warto narażać się na takie niepotrzebne koszty.